Omikron błyskawicznie rozprzestrzenia się po całym świecie. W Polsce nowy wariant koronawirusa odpowiada za ponad 60 proc. wszystkich zakażeń. Większość ekspertów podkreśla, że
Nowy wariant koronawirusa, określany nieoficjalnie jako „Deltakron” - z racji tego, że powstał z połączeniu wariantów Delta i Omikron – zidentyfikowano we Francji. Hybrydę obu wariantów już jakiś czas temu wykryto na Cyprze, teraz jednak jej istnienie potwierdzono oficjalnie. Jak powstał Deltakron i czy jest groźniejszy od znanych już wariantów koronawirusa SARS-CoV-2? Deltakron to kolejny zidentyfikowany wariant koronawirusa. Potwierdzone przypadki zakażenia tą mutacją obserwowano we Francji, USA, a także w Danii i w Holandii oraz w Wielkiej Brytanii (gdzie jak dotąd zidentyfikowano około 30 przypadków). Nie jest to jednak jego oficjalna nazwa, gdyż niewielka jak dotąd liczba zakażeń nie budzi obaw – dlatego WHO nie oznaczyła tego wariantu póki co żadną literą greckiego alfabetu. Deltakron – czym jest i jak powstał ten wariant? Deltakron to wariant, zawierający elementy wariantów Delta i Omikron. Kolec wirusa (ta część, która łączy się z ludzkim komórkami) pochodzi z wariantu Omikron, zaś cała reszta wirusa – z wariantu Delta. Deltakron jest tak zwanym wirusem rekombinowanym (czyli zawiera geny z obu wariantów). Jak wyjaśnił w wypowiedzi dla The Guardian prof. Lawrence Young, wirusolog z University of Warwick z Wielkiej Brytanii, wirusy rekombinowane powstają, gdy więcej niż jeden wariant infekuje komórki tej samej osoby, a następnie się w nich replikuje. Deltakron powstał właśnie w taki sposób – jest połączeniem obu wariantów, krążących w tej samej populacji. Jak poinformowali przedstawiciele GISAID (globalnej bazy naukowej, w której znajdują się informacje o wszystkich znanych wirusach), pierwszy „solidny” dowód na istnienie tego wariantu dostarczony został przez francuski Instytut Pasteura. Wcześniej o jego istnieniu donosili naukowcy z Cypru – w styczniu zespół kierowany przez prof. Leondiosa Kostrikisa z Uniwersytetu Cypryjskiego zidentyfikował wariant koronawirusa, którego struktury genetyczne zbliżone były do wariantów Delta i Omikron. Wówczas na Cyprze zidentyfikowano 25 przypadków zakażenia nowym wariantem. Poradnik Zdrowie: szczepienia przeciwko COVID-19 Czy Deltakron jest niebezpieczny? Jak podkreślają eksperci, warianty rekombinowane nie są wcale rzadkie, a Deltakron nie jest ani pierwszym, ani zapewne ostatnim wariantem rekombinowanym SARS-CoV-2. Dr Jeffrey Barrett z Wellcome Trust Sanger Instytut wyjaśnia: „Powstają, gdy jesteśmy w okresie przejścia z jednego dominującego wariantu na inny, i zwykle jest to ciekawostka naukowa, niewiele więcej”. Ponieważ jak dotąd zidentyfikowano niewielką liczbę przypadków zakażenia tym wariantem, brakuje danych dotyczących ciężkości przebiegi zakażenia Deltakronem lub stopnia, w jakim przed tym zakażeniem chronią szczepionki. Jak napisała na Twitterze Soumya Swaminathan z WHO: „Wiedzieliśmy, że u ludzi lub zwierząt mogą wystąpić zdarzenia rekombinacyjne z wieloma krążącymi wariantami SarsCoV2. By określić właściwości tego wirusa, trzeba poczekać na wyniki badań.” Jak zauważa z kolei prof. Lawrence Young w wypowiedzi dla The Guardian: "Musimy mieć oko na zachowanie tego rekombinanta pod kątem jego przenoszenia i zdolności do ucieczki przed ochroną immunologiczną wywołaną szczepionką" – mówi. "Służy to również wzmocnieniu potrzeby utrzymania nadzoru genetycznego. Ponieważ wirus nadal krąży, szczególnie w populacjach niedostatecznie zaszczepionych i u osób, których odporność wywołana szczepionką zanika, jest bardzo prawdopodobne, że zobaczymy więcej wariantów, w tym tych powstałych w wyniku rekombinacji". Nie oznacza to jednak, przynajmniej na razie, powodu do niepokoju – obecnie dostępne szczepionki chronią bowiem i przed ciężkim przebiegiem zachorowania na COVID-19 wywołany przez wariant Delta, jak i w pewnym stopniu przez wariant Omikron. Tym niemniej jednak wariant ten należy uważnie obserwować – podkreślają badacze.Co wiemy o nowym wariancie koronawirusa SARS-CoV-2 o nazwie Omicron (Omikron)? Czy jest on dla nas zagrożeniem? Eksperci wyjaśniają. Wariant Omikron (Omicron) – co o nim wiemy? Wariant Omikron (Omicron) – jakie może wywołać objawy? Skąd się wziął Omikron (Omicron)? Czy należy się bać wariantu Omikron (Omicron)? Nowy wariant koronawirusa SARS-CoV-2, wykryty w państwach południowej Afryki, głównie w RPA i Botswanie, znany jako otrzymał nazwę greckiej litery Omicron (w wersji polskiej Omikron). Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) określiła ten wariant jako "niepokojący" oraz "wysoce zaraźliwy". Poprzednim umieszczonym w tej kategorii wariantem koronawirusa był dominujący obecnie na świecie wariant Delta. Z tego powodu wiele krajów podjęło decyzję o zawieszeniu lotów z i do krajów południa Afryki (chodzi o Bostwanę, Eswatini, Lesotho, Mozambik, Namibię, RPA i Zimbabwe), inne objęły obowiązkową kwarantanną osoby przybywające z tamtych rejonów lub krajów, w których ten wariant już wykryto. Podobną decyzję podjęła Omikron (Omicron) – co o nim wiemy?Ze wstępnej analizy sekwencji wariantu Omikron wynika, że cechuje się on nagromadzeniem mutacji (jest ich 50), które mogą budzić niepokój. Prawdopodobnie szybciej się rozprzestrzenia, ale nie wiadomo, czy może wywołać cięższy przebieg choroby i czy obniża skuteczność szczepionki. Na razie – z ustnych doniesień – wynika, że wariant ten jest bardziej zakaźny. Ale to – co podkreślają naukowcy – wymaga badań na większych grupach osób.– Ilość mutacji spowodowała, że Omikron nazywany jest superwariantem. Występuje u niego 50 mutacji, z czego 32 dotyczą samego białka kolca S, a 10 obejmuje zmiany w miejscu bezpośredniego rozpoznania receptora komórki człowieka przez kolec koronawirusa. Wszystko to powoduje, że wariant Omikron może być na tyle odmienny od wcześniejszych wersji, iż będzie słabiej rozpoznawany przez komórki cytotoksyczne oraz przeciwciała, które powstały po infekcjach wcześniejszymi wariantami koronawirusów, ale także po szczepieniu – tłumaczy prof. Agnieszka Szuster-Ciesielska z Katedry Wirusologii i Immunologii UMCS w Lublinie i dodaje: – Trzy zasadnicze pytania, na które należy szybko znaleźć odpowiedź to: czy wariant ten jest bardziej transmisyjny, bardziej infekcyjny i czy jest zdolny ominąć naszą linię obrony, jaka powstała po szczepieniach i po infekcjach wcześniejszymi te zmiany są tak bardzo niepokojące? Wyjaśnia prof. Joanna Zajkowska z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku.– Sam kolec jest kluczem do zamka, który stanowi receptor ACE2. Im więcej tych kluczy jest, tym więcej szans i możliwości przyczepienia – tłumaczy prof. Zajkowska i dodaje: – Tego, jak groźny jest ten wariant, dowiemy się prawdopodobnie wtedy, gdy dotrze on do innych państw i tam zacznie się rozprzestrzeniać. Aby wyprzeć obecnie dominujące na świecie warianty, musiałby on być bardziej zakaźny. Pierwsze doniesienia niestety mówią o tym, że jest to to piąty wariant koronawirusa SARS-CoV-2, po Alfa, Beta, Gamma i Delta, który zasłużył sobie na miano "niepokojącego". W południowej Afryce zaczął wypierać wariant Delta. Wariant Omikron (Omicron) – jakie może wywołać objawy?Z pierwszych informacji przekazanych przez afrykańskich lekarzy wynika, że na razie objawy chorobowe są stosunkowo łagodne. Nie ma też charakterystycznych dla wcześniejszych wersji wirusa utraty węchu i smaku. Jednak należy to jeszcze potwierdzić.– Poziom zaraźliwości wariantu Omikron jest mniej więcej podobny do Delty – stwierdziła doktor Angelique Coetzee z RPA, która odkryła nową odmianę koronawirusa. Jej zdaniem nie ma powodu do alarmu z powodu tej mutacji. Typowe objawy COVID-19 wywołane przez wariant Omikron to: zmęczenie, ból głowy, drapanie w gardle i lekkie przeziębienie, czyli inne niż w przypadku co wydaje się bardzo istotne, to to, że żadna z osób zarażonych wariantem Omikron nie została się wziął Omikron (Omicron)? – Otóż jest taka hipoteza, że on mógł powstać u zakażonej koronawirusem osoby, która względu na osłabiony system odpornościowy nie mogła go wyeliminować. To dało wirusowi dużo czasu na zmiany, aby unikać reakcji obronnych gospodarza. Jak wiadomo, w Afryce Południowej jest wiele osób zakażonych wirusem HIV, który osłabia odporność. Być może właśnie u takiej osoby wirus mógł przetrwać dłużej. Zresztą podobna hipoteza potwierdziła się w przeszłości z wariantem Beta, który powstał w Wielkiej Brytanii u kobiety noszącej koronawirusa przez wiele miesięcy. Właśnie to dało wirusowi czas na zmiany – tłumaczy prof. Szuster-Ciesielska. Podobnego zdania są naukowcy z Interdyscyplinarnego Zespołu Doradczego ds. COVID-19 powołanego w PAN. W komunikacie opublikowanym na stronie PAN napisano: "Pewne typy niedoborów odporności mogą sprzyjać długotrwałej, nawet wielomiesięcznej replikacji SARS-CoV-2. Wirus długotrwale replikując, poniekąd uczy się, jak działa nasz układ odpornościowy i sukcesywnie tworzy warianty umykające jego presji. Możemy tylko przypuszczać, że taka sytuacja mogła przyczynić się do powstania wariantu Omicron". Zdaniem prof. Joanny Zajkowskiej pojawienie się nowego wariantu i to w Afryce nie jest niczym zaskakującym.– Nie dziwi mnie, że nowy wariant koronawirusa powstał w Afryce, bo sytuacja na południu tego kontynentu, gdzie jest dużo zakażeń, nie sprzyja szczepieniom – powiedziała ekspertka. Czy należy się bać wariantu Omikron (Omicron)?Na razie niewiele o nim wiadomo, ale powinniśmy zachować szczególną ostrożność. Na szczęście międzynarodowa społeczność zareagowała błyskawicznie: wstrzymane loty, wprowadzenie kwarantanny dla osób przybywających z tamtych regionów.– Oczywiście nie wiadomo, czy wszystkie zakażone Omikronem osoby uda się wychwycić. Pamiętajmy, że ta pandemia zaczęła się w chińskim mieście Wuhan, także bardzo daleko od nas, ale jednak ten pierwotny wariant wirusa SARS-CoV-2 błyskawicznie się rozprzestrzenił – tłumaczy prof. Agnieszka Szuster-Ciesielska i dodaje: – Przestrzeganie zasad sanitarnych (dystansu społecznego, noszenie maseczek i dezynfekowanie dłoni) wydaje się w obecnej sytuacji szczególnie tej kwestii odnieśli się również naukowcy z PAN. We wspomnianym dokumencie napisano: "To, co budzi niepokój w przypadku wariantu Omicron, to fakt, że w Republice Południowej Afryki w czasie zaledwie kilku dni stał się on wariantem większościowym, zastępując wcześniejszy wariant Delta. Może to świadczyć o lepszej transmisyjności. Jednak obecnie w regionie obserwuje się niewielką liczbę przypadków, więc nawet pojedyncze ognisko wywołane przez dany wariant może znacząco zaburzyć proporcję poszczególnych wariantów w populacji. W przeszłości obserwowano już pojawienie się takich wariantów, które mimo początkowych obaw nie spowodowały jednak fal pandemii ani realnego zagrożenia w skali świata (np. warianty gamma czy lambda)".Naukowcy z PAN zaapelowali również: "Od początku pandemii obawialiśmy się powstania wariantu SARS-CoV-2 o dużej łatwości przenoszenia się pomiędzy ludźmi i omijającego odporność pochorobową czy poszczepienną. W przeszłości naukowcy kilkakrotnie sygnalizowali takie zagrożenie, być może i tym razem nasze obawy są przedwczesne. Jednak pewne jest, że pozwalając wirusowi swobodnie się szerzyć, zwiększamy ryzyko powstania takiego wariantu. Co możemy zrobić w tej chwili? Każda z niezaszczepionych jeszcze osób powinna poważnie rozważyć zaszczepienie się, a osoby już zaszczepione – jeżeli tylko jest to możliwe – przyjęcie 3. dawki szczepionki. Powszechne szczepienia znacząco obniżają ryzyko pojawiania się nowych wariantów. Jeżeli wracamy z innego kraju, powinniśmy przeprowadzić test na obecność wirusa. Stosujmy zasady dystansu, noszenia maseczek oraz wietrzenia pomieszczeń – te działania chronią nas przed wszelkimi, nawet najgroźniejszymi wariantami SARS-CoV-2 i nie tylko".Do sprawy odniósł się też prof. Piotr Kuna, kierownik II Katedry Chorób Wewnętrznych UM w Łodzi, w wypowiedzi dla PAP powiedział: – Pamiętam, gdy nas straszono około pół roku temu wariantem południowoafrykańskim. On miał być najgroźniejszy i najgorszy, a jednak prawie w ogóle nie rozprzestrzenił się po świecie. W tej chwili 99,5 procent zakażeń to wariant indyjski — Delta. Tylko na podstawie informacji, że ten nowy wariant ma więcej mutacji, wywołano po raz kolejny panikę. Źródło: PAP/ BBC/ CNN/ PAN
Rzecznik MZ, zapytany w środę, czy testy combo są w stanie wychwycić nowy wariant koronawirusa – krakena, powiedział, że „testy w 90-95 proc. wykazują swoistość i skuteczność, czyli potwierdzają prawidłowy wynik, czyli dodatni – oznaczający zakażenia, jak również potwierdzają brak zakażeni”.