dr Agnieszka Chłosta-Sikorska Instytut Historii Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie Historia i społeczeństwo Wątek: kobieta i mężczyzna, rodzina Czasy neolityczne Zadanie 1. Znajdź na Youtube film „Sci-Trek: Neandertalczycy” i na jego podstawie napisz: 1. Jak wyglądała organizacja ich życia? 2. W jaki sposób zdobywali pożywienie? 3. Jak wyglądało wychowanie i uczenie się? 4. W jaki sposób traktowali osoby chore? 5. Jakie mieli rytuały grobowe? 6. Wyjaśnij pojęcie „więź społeczna”. Zadanie 2. Wyszukaj informacje na temat Lucy – samicy australopiteka i na ich podstawie napisz: 1. Gdzie znaleziono szkielet. Wskaż to miejsce na mapie. 2. Co naukowcy wywnioskowali ze znalezionego szkieletu? 3. Skąd wzięło się jej imię? Badania molekularne dowodzą, że linie ewolucyjne współczesnych małp człekokształtnych i człowieka rozeszły się około 7–8 milionów lat temu. Z tego okresu pochodzą szczątki kostne najstarszego znanego hominida – sahelantropa. Prawdziwym symbolem ewolucji człowiekowatych jest jednak Lucy – samica australopiteka sprzed 3 mln lat, której szkielet odkopano w Etiopii. Ta „pramatka ludzkości” chodziła wyprostowana na dwóch nogach, a jednocześnie miała niewielki mózg. Karol Darwin byłby tym zaskoczony, bo w jego czasach sądzono, że rozwój mózgu wyprzedzał u naszych przodków rozwój innych „ludzkich” cech. M. Machalski, Od bakterii do Lucy, s. 49. Zadanie 3. Przeczytaj tekst i odpowiedz na pytania. 1. Wyjaśnij pojęcie „matriarchat”. 2. Zastanów się jakie były jego cechy? 3. Co, według autorki, na temat matriarchatu sądzą feministki? Jak można zdefiniować matriarchat? To ustrój społeczny, formacja religijna i system wartości, w którym nadrzędną rolę odgrywają kobiety. Sprawują one w nim władzę w dwojaki sposób. Po pierwsze, w sposób jawny poprzez struktury organizacji państwa i społeczności, po drugie, ukryty, jako źródło wartości (oparte na kulcie Wielkiej Matki) modyfikujące zachowania, wyznaczające nagrody i kary. Traktuje się tutaj kobietę jako głowę rodziny, przywódczynię społeczeństwa i Wielką Boginię. Wokół tego buduje się swoisty świat kultury, a historię pojmuje się w sposób kolisty, a nie linearny. Społeczeństwo ma charakter egalitarny i pacyfistyczny, jego podstawą jest wspólnota. Nadrzędna wartość to dobro wspólne, a nie jednostka. Sama Wielka Matka łączy w sobie przeciwieństwa – Bogini Narodzin i Śmierci, łagodna i czuła potrafi też okrutnie się mścić. Utożsamiana z ziemią, dlatego tak ważną rolę odgrywa współgranie z cyklami przyrody, bycie jej elementem. (…) Matriarchat miał nastąpić po czasach chaosu, a przed erą dominacji mężczyzn. Hannelore Vonier zgłasza jednak do tego pewne wątpliwości. Uważa ona, że takie rozumienie tego pojęcia jest silnie nacechowaną próbą przeniesienia go na grunt patriarchalnej kultury władzy. Teorię matriarchatu próbowano udowodnić opierając się na odkryciach archeologii i antropologii, która dowodziła, że w niektórych cywilizacjach antycznych rola kobiet była nadrzędna. Popierać ją także miała teoria ewolucji Karola Darwina. (…) Matriarchat spotyka się to z ostrą krytyką feministek takich jak np. Adrienne Rich. W jej opinii jest to kolejny sposób kształtowania wizji kobiety, by uzasadnić jej rolę w społeczeństwie. Uświęcenie jej macierzyństwa ma ją sprowadzić właśnie do roli matki. Rich zadaje pytanie, dlaczego największymi teoretykami matriarchatu byli mężczyźni (silnie zaangażowani w rzeczywistość społeczną im współczesną). Czy nie jest to kolejna próba kreowania historii poprzez jej subiektywną analizę? Czy kult Wielkiej Matki nie jest zakamuflowanym przekazem: tylko matki są istotne w naszym społeczeństwie i generalizując: kobieta równa się matka. Co z tą częścią społeczeństwa, która nie zgadza z tym lub nie mieści się w takim schemacie? Czy matriarchat, tak jak patriarchat, nie utrwala danego porządku społecznego oraz systemu władzy – w konsekwencji? Zadanie 4. Przeczytaj tekst i odpowiedz na pytania. 1. Wyjaśnij pojęcie patriarchat. 2. Jakie czynniki doprowadziły do powstania patriarchatu? Możliwe, że okolicznością, która radykalnie odmieniła owo nastawienie, było odkrycie ojcostwa. Są dowody na to, że starożytne kulty płodności od pewnego momentu zaczęły zwracać się ku patriarchatowi, degradując udział kobiety w prokreacji i przypisując moc życiową wyłącznie fallusowi. Ostatecznej konsolidacji mogła dokonać religia, która zdyskredytowała bądź wyeliminowała boginie, zastąpiła je Bogiem czy bóstwami męskimi, a następnie skonstruowała teologię supremacji mężczyzn, służącą przede wszystkim utrzymywaniu i uprawomocnianiu struktury patriarchalnej. Zadanie 5. Na podstawie zamieszczonych ilustracji, wyjaśnij: 1. Jakie były źródła kultu płodności? 2. W jaki sposób praludzie czcili płodność. 3. Pojęcia: „hierogamia” oraz „egzogamia”. Bogini Matka z Çatal Hüyük (Turcja), Wenus z Lausse, Zadanie 6. Wyszukaj inne figurki Paleolitycznych Wenus i wskaż ich cechy wspólne. Zadanie 7. Przeczytaj teksty i odpowiedz na pytania. 1. Jakie argumenty podnoszą autorzy obalając teorię przedpatriarchalnego matriarchatu? 2. Co według nich symbolizują kobiece figurki? 3. Opisz polskie wątki matriarchatu nad Wisłą i Odrą. Krytycy kultu Wielkiej Bogini wskazali, że nie znamy żadnego systemu religijnego, w którym na czele panteonu stałaby kobieta, a także, że popularność żeńskiego bóstwa nie wpływa automatycznie na pozycję kobiet w społeczeństwie. (…) O tym jak lekko i beztrosko snuli swoje hipotezy zwolennicy matriarchatu najlepiej chyba świadczą jej polskie wątki. Otóż wykazanie istnienia matriarchatu nad Wisłą i Odrą okazało się dość trudne, gdyż brakowało kobiecych figurek i innych „standardowych znaków rozpoznawczych” tego systemu społecznego. (…) Analiza źródeł historycznych, jak i badania etnograficzne i archeologiczne nie potwierdzają występowania w jakimkolwiek okresie dziejów matriarchatu. (…) Przede wszystkim skrytykowano uznawanie wszystkich kobiecych figurek z Bliskiego Wschodu i Europy za przedstawienia Wielkiej Bogini. I jest to krytyka ze wszech miar słuszna. (…) Nawet jeśli takie figurki mają znaczenie kultowe, to nie muszą przedstawiać bóstw. Mogą reprezentować np. zmarłe matki i żony. Kult przodków był przecież w przeszłości dość częsty, a i teraz bliscy zmarłego chętnie stawiają w widocznym miejscu jego zdjęcie. Pod rozwagę należy też wziąć używanie figurek w rytuałach inicjacyjnych albo podczas jakichś magicznych obrzędów (np. związanych z leczeniem). A jeśli już figurki przedstawiają bóstwa, to na jakiej podstawie uznaje się, że na całym przeogromnym terenie jest to jedna i ta sama bogini? (…) Badacze często deprecjonowali oni albo nawet pomijali znaleziska, które można było wiązać z kultem bóstw męskich. Pastuszka W., Wielka Bogini i matriarchat, czyli wielka wpadka archeologii, Czasy starożytne Zadanie 1. Przeczytaj tekst dotyczący starożytnego Egiptu i odpowiedz na pytania. 1. Z czego wynikała wyższa pozycja mężczyzny w rodzinie? 2. Co świadczyło o szacunku wobec kobiet? 3. Jakie kary obowiązywały za cudzołóstwo? 4. Jaka była pozycji dzieci w rodzinie? związku małżeńskim, to mężczyzna miał wyższą pozycję, niż kobieta. Wynikało to po części z faktu, że małżonka była od niego finansowo zależna, ponieważ to on zarabiał na dom i dzieci. Owszem, kobiety były szanowane, ale z pewnością nie posiadały takich samych praw, jak mężczyźni. O szacunku wobec kobiet może zaświadczyć sama sztuka – kobiety nigdy nie musiały ukrywać swojego ciała. W rzeźbie, malowidle czy reliefie, kobietę przedstawiano zawsze w sposób uwydatniający jej kobiecość, np. w przylegającej do ciała sukni. (…) Natomiast na brak równouprawnienia wskazuje fakt, iż wszystkie zamężne kobiety obowiązywał całkowity zakaz jakichkolwiek relacji z innymi mężczyznami, aczkolwiek zakaz ten dotyczył tylko kobiet. Dokumenty wskazują na to, że obowiązywały bardzo surowe kary, zarówno w przypadku zdradzającej żony, jak i jej kochanka. Wg Diodora Sycylijskiego — za cudzołóstwo popełnione przez kobietę groziło oszpecenie twarzy, natomiast mężczyznę, który dopuścił się aktu nierządu z zamężną kobietą, czekała kastracja. (…) W kontekście damsko — męskim najistotniejszym obowiązkiem każdej Egipcjanki było wychowanie dzieci, natomiast ze strony Egipcjanina - zapewnienie kontynuacji rodziny. Była to kwestia niezwykle prestiżowa. (…) Ważną rolę w życiu rodzinnym odgrywały dzieci, które towarzyszyły rodzicom w rozmaitych sytuacjach na polowaniu, w pracy czy podczas odprawiania rytuałów religijnych. Poświęcano im mnóstwo czasu i uwagi. Natomiast ze swojej strony, dzieci miały obowiązek okazywać szacunek swoim rodzicom, a po ich śmierci zapewnić im należyty pochówek. A. Krzemińska, Miłość w starożytnym Egipcie, Warszawa 2004. Zadanie 2. 1. Jak Arystoteles definiuje rodzinę? 2. Jakie znaczenie dla pozycji kobiety i mężczyzny na fakt zarabiania pieniędzy? 3. Odegraj scenkę opowiadającą o życiu starogreckiej rodziny. Trzeba naprzód pomówić o urządzeniu domu [czyli rodziny]; każde bowiem państwo składa się z rodzin, członkowie zaś rodziny są znów jej częściami składowymi. Otóż pełna rodzina składa się z niewolników i wolnych. Ponieważ zaś badanie każdej rzeczy musi się zacząć najpierw od najdrobniejszych części, a pierwszymi i najdrobniejszymi częściami rodziny są pan i niewolnik, mąż i żona, ojciec i dzieci, należy wziąć pod rozwagę te trzy stosunki i zbadać, czym jest w istocie każdy z nich i jak się powinien przedstawiać. 2. Wynika z tego nauka o prawie władania, o prawie małżeńskim nie mamy bowiem [w greckim języku] odpowiedniej nazwy na określenie związku między kobietą i mężczyzną i, po trzecie, o prawie ojcowskim (i tutaj brak na określenie właściwej nazwy). Jednakowoż prócz tych trzech wymienionych działów jest nadto jeszcze jeden, który — zdaniem jednych — stanowi istotę gospodarstwa domowego, według drugich, jest najważniejszą jego częścią. Trzeba zatem rozważyć, jak się i on przedstawia, mam zaś na myśli tzw. sztukę zarobkowania. Arystoteles, Polityka, Warszawa 2003, s. 6. Zadanie 3. Przeczytaj tekst i odpowiedz na pytania. 1. Jakiego państwa dotyczy przywołany tekst? 2. Czym był Tajget? 3. Opisz na czym polegało wychowanie chłopców. 4. Nazwij pełnoprawnych obywateli tego państwa, którzy byli zawodowymi wojownikami. Ojciec nie musiał chować dziecięcia narodzonego, lecz zanosił je na zebranie (…), gdzie najstarsi oglądali maleństwo; o ile było silne i dobrze zbudowane, kazali je żywić i przydzielali mu jeden z 9 tysięcy działów ziemi. (…) Chuderlawe i niekształtne odsyłali do tzw. Odłóg, miejscowości pełnej przepaści koło Tajgetu, bo tak sądzili, że i dla niego, i dla państwa jest lepiej, by nie żyło, jeśli natura od początku nie dała mu zdrowia i siły (…) Chłopcy natychmiast po ukończeniu szóstego roku życia byli brani pod nadzór państwowy, podzieleni na drużyny żyli razem. Pisania uczyli się jako rzeczy przydatnej, zresztą całe wychowanie miało na celu karność, wytrwałość i trudach i waleczność. Z postępem wieku zaostrzano metodę hartowania, strzyżono do skóry, przyuczano chodzić boso. (…) Wieczerza była skąpa, aby walka z niedostatkiem zmuszała ich do odwagi i przemyślności. (…) Uczono chłopców wysławiać się w sposób cięty a dowcipny i przy swej zwięzłości pobudzający do myślenia. (…) Dla nich jedynych wojna była wytchnieniem od ciągłych ćwiczeń wojennych.” Plutarch, Żywoty sławnych mężów, [w:] J. Wolski, Teksty źródłowe do nauki historii w szkole, Warszawa 1960, s. 13-15. Zadanie 4. Podkreśl zdania fałszywe. W Sparcie, w przeciwieństwie do Aten, interesowano się również wychowaniem dziewcząt. Nie mieszkały one w domu. Dnie spędzały na ćwiczeniach sportowych i nauce tańca oraz śpiewu, uczono je również posługiwania się bronią. Przechodziły mini szkolenie w celu nauki obrony siebie, dziecka oraz obrony murów ojczystych. Od kobiet oczekiwano przede wszystkim tego, że będą rodziły zdrowe i silne dzieci. Wychodziły dość późno za mąż. Niewysportowana kobieta przynosiła wstyd mężowi. Miały prawa obywatelskie. Likurg, Wychowanie dziewcząt, [w:] Źródła do historii wychowania i myśli pedagogicznej, red. S. Wołoszyn, t. I, Warszawa 1995, s. 16-17. Zadanie 5. Na podstawie poniższych informacji odpowiedz na pytania: 1. Co to było „Laudatio turiae”? 2. Wyjaśnij pojęcia: nagrobek, inskrypcja, matrona. 3. Jakie cechy ceni mąż w swojej żonie? 4. Czy taki stosunek męża do żony był naturalny wśród mieszkańców starożytnego Rzymu? Mieliśmy szczęście przeżyć w zgodzie 41 lat – nieczęsto zdarzają się tak długotrwałe małżeństwa nieprzerywane rozwodem, zakończone śmiercią. Oby tylko po tak długim czasie mój zgon kres położył naszemu związkowi, bo byłem starszy, a zatem było słuszne abym to ja pierwszy spłacił dług przeznaczeniu. Po cóż wspominać twoje domowe zalety, twoją skromność, posłuszeństwo, miłe usposobienie, dobry charakter, wytrwałość w przędzeniu wełny, pobożność wolna od przesądu, dyskrecję kosmetyki, niewyszukaność ubioru? Na cóż zda się mówić o twojej miłości dla krewnych, o twym oddaniu dla rodziny, skoro na równi szanowałaś moją matkę i swoich rodziców, takie samo spokojne życie zapewniłaś jej i im, skoro posiadałaś wszystkie inne niezliczone zalety wszystkich matron dbałych o dobre imię? (…) Wątpiąc w swą płodność bolałaś nad tym, że nie mam potomstwa. Po to, abym kontynuując małżeństwo z tobą nie utracił nadziei na osiadanie dzieci i nie czuł się nieszczęśliwy, zdecydowałaś się na propozycję rozwodu i przekazania domu innej, płodnej kobiecie. Biorąc pod uwagę nasze zgodne życie, miałaś jedynie zamiar sama znaleźć mi odpowiednią partię i doprowadzić do małżeństwa. (…) Do tego stopnia – muszę to wyznać – zapłonąłem gniewem, że niemal straciłem rozum; tak przeraziły mnie Twoje propozycje, że z trudem odzyskałem równowagę ducha. J. Korpanty, Rzymska pochwała idealnej żony, Meander 1980, z. 4, s. 161-163. Zadanie 6. 1. Co Grecy robili przed posiłkiem? 2. Co to jest amfora? 3. Co jadali starożytni Grecy? (…) podsunął im stolce, okryte purpurą, by siedli; (…) „Większą przynieś amforę nam tu, Menojtiowy potomku, Szczodrzej wlej wina do wody i puchar każdemu z nas podaj, Bo jak drożsi to goście pod moim znaleźli się dachem”. (…) spory ustawił kloc na mięsiwo w świetle ogniska, Grzbiet nań położył barana i drugi kozła tłustego, Także wieprza spaśnego, co obrósł grubo słoniną. (…) potem w drobniejsze kawałki je ciął i nadziewał na różny. (…) lecz wprzód świętą solą posypał mięsiwo. Skoro już skończył je piec i na misy wszystko włożył, Chleb jął Patroklos rozkładać na stole w nadobnych koszykach, (…) rozkazał bogom złożyć ofiary, a ten rzucał je w ognisko (…) wtedy sięgnęli po smaczna strawę leżącą przed nimi. L. Winniczuk, Ludzie, zwyczaje i obyczaje starożytnej Grecji i Rzymu, Warszawa 1985, cz. II, s. 356. Zadanie 7. Wypisz kobiety żyjące w XX wieku, które Twoim zdaniem przeszły do historii. Wyjaśnij swój wybór. Imię Lata życia Dokonania Kleopatra Hatszepsut Nefretete Hypatia Aspazja z Miletu A. Kleopatra zachowała się wzmianka u jednego z autorów starożytnych, u Plutarcha, że Kleopatra mile wspominała Gnejusza Pompejusza, zdołała bowiem go uwieść. Byłoby to wystarczającym wyjaśnieniem faktu, dlaczego udział Egiptu w wojnie przeciw Cezarowi przedstawiał się tak skromnie. Oczarowany Pompejusz przyjmował ze zrozumieniem tłumaczenia królowej, że w obecnej chwili, gdy skutkiem nieurodzaju grożą rozruchy głodowe, Egipt nie może się obyć bez stróżów ładu. Oboje prowadzący pertraktacje byli bliscy sobie wiekiem; on liczył lat 25, ona zaś 20. Tradycja zgodnie utrzymuje, że Kleopatra nigdy nie była klasyczną pięknością; o tym trudno dziś sądzić, ponieważ nie posiadamy jej wiernego wizerunku. Ta sama tradycja równie jednogłośnie twierdzi, że królowa miała wiele wdzięku, błyskotliwy intelekt, dużą wiedzę; rozmawiała swobodnie w kilku językach, a głos jej był bardzo melodyjny. Kleopatra uważała też – dowiodła tego wielokrotnie – że cele polityczne można osiągać wielu sposobami, nie tylko przez dyskusje w sali konferencyjnej. A. Krawczuk, Kleopatra, Warszawa 2009, s. 57. B. Hatszepsut piastowała stanowisko regentki przez siedem lat. Kiedy pasierb doszedł do pełnoletności jednak zdecydowała się nie oddawać mu tronu, odsunęła go od władzy i około roku 1505 mając 22 lata, mianowała się królem Egiptu. „oficjalne wizerunki przedstawiają tę nieprzeciętną kobietę jako faraona… czyli z doczepioną brodą i ogonem”. Dzisiaj nie sposób ustalić co sprawiło, że zdecydowała się na ten krok. Czy zasmakowała jej władza, czy w grę wchodziły ambicje innych osób? Na ten temat nie istnieją żadne informacje. Faktem jest, że po koronacji o Hatszepsut pisze się jak o mężczyźnie: „Król Północy i Południa, Pan obu krajów”. Jednocześnie jednak skrybom nie chciało wyjść spod dłuta przedstawienie kobiety jako mężczyzny i w dalszym tekście o władcy pisano jak o kobiecie (z żeńskimi końcówkami). W rzeźbach Hatszepsut była przedstawiana jak król: z charakterystyczną brodą, w koronie i z kobrą na czole. Zaczęła się też pojawiać w ceremoniach zarezerwowanych wyłącznie dla faraona. C. Nefretete ikona starożytnego Egiptu, symbol ponadczasowej, nieprzemijającej urody. Jej obliczem zachwycamy się, podziwiając regularne rysy, pełne usta, duże oczy i szczupłą szyję. Choć rzeźba ma ok. 3400 lat, polichromia jest w niemal idealnym stanie, a lewego oka, w którym brakuje źrenicy, nigdy nie dokończono. Znalezione 6 grudnia 1912 r. popiersie było bowiem modelem, na którym wzorowali się uczniowie Totmesa – nadwornego rzeźbiarza faraona Echnatona, męża Nefretete. Na jej pustym oczodole demonstrowano być może, jak należy osadzać kamień, który ożywiał spojrzenie. Ale to jeden z niewielu pewniejszych wniosków dotyczących zabytku, który od 100 lat jest przedmiotem nieustannych sporów naukowców i polityków. (…) Jak wynika z tekstów i ikonografii, królowa była niemalże równa królowi. Uczestniczyła we wszystkich uroczystościach religijnych i państwowych, na wizerunkach Nefretete przedstawiana była jako osoba tego samego wzrostu co Echnaton, razem z mężem jeździła rydwanem i sama składała ofiary Atonowi. Jej obecność była ważna ze względów teologicznych, gdyż bóg Aton, król i królowa tworzyli triadę, gdzie bóg nie miał wyraźnie określonej płci, Echnaton stanowił jego męski, a Nefretete żeński aspekt. A. Krzemińska, Nefretete - tajemnicza królowa. Piękna, która milczy, D. Hypatia żyła w Aleksandrii pewna niewiasta imieniem Hypatia, była ona córką filozofa Teona. Udał jej się osiągnąć tak wysoki stopień wykształcenia, że przewyższała współczesnych sobie filozofów, stała się kontynuatorką wznowionej przez Plotyna filozofii platońskiej i potrafiła wykładać na prośbę zainteresowanych wszelkie, jakie by nie były, doktryny filozoficzne. Dlatego też garnęli się do niej zewsząd, ci którzy chcieli się poświęcić nauce filozofii. Ze względu na zmuszającą do szacunku szczerość i swobodę wypowiedzi, którą zapewniło jej posiadane wykształcenie, umiała mądrze występować także i wobec przedstawicieli władzy; i nie potrzebowała się wstydzić, kiedy się pojawiła wśród mężów: wszyscy nie tylko szanowali ją dla nieprzeciętnej roztropności, ale nawet czuli się onieśmieleni. Otóż tym razem przeciwko niej uzbroiła się zawiść. Ponieważ bowiem dość często spotykał się z Orestesem, fakt ten skłonił ludzi ze sfer kościelnych do wysunięcia oszczerczego oskarżenia, że to właśnie ona stoi na zawadzie i sprzeciwia się nawiązaniu przyjaznych stosunków pomiędzy Orestesem a biskupem Cyrylem. Tak więc ludzie porywczego usposobienia, którym przewodził niejaki Piotr, lektor, umówiwszy się między sobą upatrzyli moment, kiedy owa niewiasta wracała skąś do domu, i wyrzuciwszy ją z lektyki zawlekli pod kościół zwany Cezarejon; tu zdarłszy z niej szaty zabili ją odłamkami skorup. Następnie rozszarpawszy ciało na sztuki poznosili poszczególne części na miejsce zwane Kinaron i spalili w ogniu. Zbrodnia ta ściągnęła na Cyryla i na Kościół w Aleksandrii niemało hańbiących zarzutów. Bo ci co żyją według religii Chrystusowej, nie mają absolutnie nic wspólnego z morderstwami, bitwami i podobnymi do tych sprawami. Działo się to wszystko w czwartym roku sprawowania urzędu biskupiego przez Cyryla, za konsulatu Honoriusza po raz dziesiąty i Teodozjusza po raz szósty, w miesiącu marcu w czasie postu. E. Aspazja z Miletu słynna z urody i intelektu żona Peryklesa; posiadała wielki wpływ na męża; skupiła w swym domu elitę umysłową Aten; bywali u niej Sokrates, Fidiasz. ttp:// Średniowiecze
Tłumaczenie hasła "Zbrodnia i kara" na rosyjski. Преступление и наказание jest tłumaczeniem "Zbrodnia i kara" na rosyjski. Przykładowe przetłumaczone zdanie: To się czyta jak " Zbrodnię i karę ", ale bez żadnych informacji. ↔ Он читается как " Преступление и наказание ", и в
"Zbrodnia i kara" Fiodora Dostojewskiego - test ze znajomości tekstu znajdowało się mieszkanie Raskolnikowa? a) w suterenie b) wysoko, pod dachem c) na trzecim piętrze 2. Akcja powieści rozpoczyna się a) latem b) jesienią c) jest przedwiośnie 3. Skąd Rodnio miał zegarek, który przynió...sł w zastaw Alonie Iwanowej? a) dostał od ojca b) ukradł Soni c) znalazł nad rzeką 4. Rodnion spotkał Marmieładowa a) w parku b) w szynku c) na placu Siennym 5. Żona Marmieładowa miała na imię: a) Katarzyna b) Barbara c) Zofia 6. Sonia, po tym jak została prostytutką, mieszkał a.) w swoim domu z ojcem i macochą b) w hoteliku na przedmieściach Petersburga c) u krawca Kapernaumowa 7. Uzupełnij zdania: Dunia pracowała jako.................................. W domu Swidrygajłów. Musiała zrezygnować z zajęcia, ponieważ...................................... w drodze do Razumichina wpadł w krzaki i zasnął, ponieważ: a) był zmęczony, dwie noce nie spał b) był głodny, wstąpił do garkuchni, wypił kieliszek wódki i się upił c) był głodny, z powodu nieznośnego upału zakręciło mu się w głowie i upadł śnie o pijanym Mikołce Rodionowi przyśnił się on sam jako: a) dziecko b) starzec c) bogacz 10. We śnie Rodiona pijany Mikołka: a)katował konia na śmierć: koń zostaje zaprzężony w wóz, którego nie jest w stanie udźwignąć i nie może ruszyć z miejsca b)katował konia (który odnosi poważne rany) w pijackiej furii, bez wyraźnego powodu c)katował konia: koń kopnął Mikołkę, gdy ten chciał podejść do niego od tyłu, by pokazać wszystkim nowe podkowy by ukryć siekierę pod płaszczem a) nałożył pod płaszcz dodatkowo marynarkę b) obwiązał siekierę szmatami c) uszył pętlę, przyszył ją wewnątrz płaszcza i w nią wsunął obuch siekiery zrobił Rodnio zaraz po zabójstwie? a) uciekł za miasto (chowa się w lesie obawiając się policji) b) poszedł spać (budzi się co chwilę dręczony myślami) c) pobiegł do Razumichina (przerażony swym czynem) zabójstwo lichwiarki najpierw został oskarżony a) Zosimow b) stróż kamienicy c)malarz pokojowy Mikołaj zakochał się w Duni? a)Razumichin b)Ilija Pietrowicz c) Nikodem Fomicz zdanie: Sonia czytała Raskolnikowi........................, fragment o ............................................................ "Epilogu" matka Rodiona: a) wyjechała za synem na Syberię b) wyszła ponownie za mąż c) umarła a) został zastrzelony przez Dunię b) popełnił samobójstwo c) dostał ataku serca poradziła Sonia R. Raskolnikowi, gdy ten wyznał jej, że dokonał zabójstwa? a) kazała mu wyjechać z kraju b) kazała mu ukrywać się na wsi c) kazała mu oddać się w ręce policji PRAWIDŁOWE ODPOWIEDZI posadzono ją o romans ze Swidrygajłowem Łazarzu test został opracowany na podstawie tekstu "Zbrodni i kary" - Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1967 rok, w tłumaczeniu Czesława Jastrzębiec - Kozłowskiego Opracowanie: mgr Monika Czerniawska Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.
Streszczenie. Akcja „Zbrodni i kary” toczy się w latach 60. XIX wieku w Rosji, w Petersburgu. Głównym bohaterem powieści jest Fiodor Raskolnikow, młody student prawa, który pod wpływem nowoczesnych lektur oraz własnych przemyśleń tworzy własną filozofię. Uważa mianowicie, że ludzie dzielą się na jednostki wybitne, które
Do miedzianego naczynia o masie 2 kg zawierającego wodę o masie 0,5 kg wrzucono bryłkę żelaza o temperaturze 200◦C. Początkowa temperatura wody i naczynia wynosiła 20◦C. Temperatura końcowa wody, naczynia i bryłki żelaza wynosiła 80◦C. Oblicz masę bryłki żelaza. Załóż, że energia przepływała tylko między bryłką żelaza i wodą oraz wodą i naczyniem, ciepło właściwe miedzi wynosi 384 J/kg · ◦C , żelaza 449 J/kg · ◦C , wody 4200 J/kg · ◦C . Answer
Film „Dług” w niezwykle skomplikowany i niejednoznaczny sposób ukazuje motyw zbrodni i kary. Z jednej strony można bowiem uznać, że zbrodnia głównych bohaterów jest dla nich jedyną możliwością uratowania się od ciemiężyciela, który niszczy ich życie. Widz rozumie ich decyzje o morderstwie, kibicuje im i nie współczuje
Opis Opis Maturalne karty pracy to uzupełnienie podręcznika do biologii w zakresie rozszerzonym. Zostały zaprojektowane w zupełnie nowej, perforowanej formie, bardzo dobrze przyjętej przez nauczycieli. Karty dostępne w publikacji można łatwo oderwać, rozwiązać zadania i oddać do sprawdzenia nauczycielowi, a następnie wpiąć w skoroszyt tworzący całość publikacji. Maturalne karty pracy z biologii pozwolą zrealizować wymagania, które są przewidziane w zakresie rozszerzonym podstawy programowej. Autor przedstawił zestaw zadań przeznaczony dla uczniów liceów ogólnokształcących i techników, którzy już od klasy 1 mogą rozpocząć przygotowania do matury. Dzięki zaprezentowanym zadaniom uczniowie utrwalą wiedzę na temat komórek i ich budowy, metabolizmu komórkowego czy składu chemicznego organizmów. Przyszli maturzyści, korzystając z tego materiału, mogą rozwinąć myślenie naukowe oraz umiejętność planowania i przeprowadzania obserwacji. Wsparcie graficzne, w postaci rysunków, schematów i tabel pomaga przećwiczyć rozwiązywanie zadań typu egzaminacyjnego. Wszystkie karty pracy zawierają zadania maturalne, aby jak najlepiej przygotowywać się do egzaminu. Po każdym dziale znajdują się karty powtórzeniowe. Maturalne karty pracy z biologii zawierają: zadania dotyczące przeprowadzania doświadczeń, formułowania hipotez i problemów badawczych, różne typy zadań maturalnych: zadania zamknięte (typu prawda – fałsz, na dobieranie, wielokrotnego wyboru) i zadania otwarte, wymagające krótkiej lub długiej odpowiedzi (np. wyjaśnienie pewnych procesów), analizy wyników doświadczeń i zapisywanie wniosków, materiały źródłowe, jak tabele, rysunki czy schematy, które uczeń w toku rozwiązywania zadań musi uzupełnić, a na tej podstawie wyciągnąć wnioski. Powyższy opis pochodzi od wydawcy. Dane szczegółowe Dane szczegółowe ID produktu: 1233532847 Tytuł: Biologia. Maturalne karty pracy 1. Zakres rozszerzony. Liceum i technikum Autor: Opracowanie zbiorowe Wydawnictwo: Wydawnictwo Pedagogiczne Operon Język wydania: polski Język oryginału: polski Liczba stron: 120 Numer wydania: I Data premiery: 2019-09-03 Forma: książka Wymiary produktu [mm]: 10 x 217 x 300 Indeks: 33569826 Recenzje Recenzje Dostawa i płatność Dostawa i płatność Prezentowane dane dotyczą zamówień dostarczanych i sprzedawanych przez empik. Wszystkie oferty Wszystkie oferty Inne z tego wydawnictwa Najczęściej kupowane
Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się do zbrodni określonej w art. 1 pkt 1 dekretu z dnia 31 sierpnia 1944 r. o wymiarze kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy winnych zabójstw i znęcania się nad ludnością cywilną i jeńcami oraz dla zdrajców Narodu Polskiego (Dz. U. z 1946 r. Nr 69, poz. 377 z późniejszymi zmianami).
Karta pracy I. Mityczne miejsca wspólne w kulturze europejskiej WĘDRÓWKAPrzeanalizuj mity zawierające motyw wędrówki i uzupełnij Jazona po złote runoprzyczyna: _________________________________________________________________cel: _______________________________________________________________________znaczenie symboliczne: _______________________________________________________powrót Odyseusza do Itakiprzyczyna: _________________________________________________________________cel: _______________________________________________________________________znaczenie symboliczne: _______________________________________________________wyprawa Tezeusza do Atenprzyczyna: _________________________________________________________________cel: _______________________________________________________________________znaczenie symboliczne: ______________________________________________________podróż Edypa z Koryntu do Tebprzyczyna: _________________________________________________________________cel: _______________________________________________________________________znaczenie symboliczne: _______________________________________________________Wypisz słowa klucze pasujące do tych wszystkich przykład dzieła literackiego zawierającego motyw wędrówki i odpowiedz na pytania. Dzieło literackie: Kto wędrował? Z jakiego powodu? W jakim celu? Czy wędrówka w tym dziele przypomina któryś z motywów mitologicznych? Dlaczego?____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Karta pracy II. Mityczne miejsca wspólne w kulturze europejskiej WINA I KARAPrzeanalizuj mity zawierające motyw winy i kary i uzupełnij ___________________________________________________________________________znaczenie symboliczne: ____________________________________________________________Syzyfwystępek:_______________________________________________________________________kara: ___________________________________________________________________________znaczenie symboliczne: ____________________________________________________________Klitajmestrawystępek:_______________________________________________________________________kara: ___________________________________________________________________________znaczenie symboliczne:____________________________________________________________Prometeuszwystępek: _______________________________________________________________________kara: ___________________________________________________________________________znaczenie symboliczne: ____________________________________________________________Wypisz słowa klucze pasujące do tych wszystkich obrazów winy i przykład dzieła literackiego zawierającego motyw winy i kary i odpowiedz na pytania. Dzieło literackie: Kto zawinił? Jaka spotkała go kara? Czy wina i kara w tym dziele przypomina któryś z motywów mitologicznych? Dlaczego?____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Karta pracy miejsca wspólne w kulturze europejskiej NIESZCZĘŚLIWA MIŁOŚĆPrzeanalizuj mity zawierające motyw nieszczęśliwej miłości i uzupełnij i Dafneprzyczyna: ______________________________________________________________________skutek: _________________________________________________________________________znaczenie symboliczne: ___________________________________________________________Jazon i Medeaprzyczyna: ______________________________________________________________________skutek: _________________________________________________________________________znaczenie symboliczne: ___________________________________________________________Afrodyta i Adonisprzyczyna: ______________________________________________________________________skutek: _________________________________________________________________________znaczenie symboliczne: ____________________________________________________________Eros i Psycheprzyczyna: _______________________________________________________________________skutek: __________________________________________________________________________znaczenie symboliczne: _____________________________________________________________Wypisz słowa klucze pasujące do tych wszystkich obrazów nieszczęśliwej przykład dzieła literackiego zawierającego motyw nieszczęśliwej miłości i odpowiedz na literackie: Bohaterowie? Przyczyna niespełnienia? Czy miłość w tym dziele przypomina któryś z motywów mitologicznych? Dlaczego?____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Karta pracy miejsca wspólne w kulturze europejskiej CIERPIĄCY RODZICPrzeanalizuj mity zawierające motyw cierpiącego rodzica i uzupełnij _______________________________________________________________________________________________________________________________________________________znaczenie symboliczne: ___________________________________________________________Demeterhistoria: _________________________________________________________________________________________________________________________________________________________znaczenie symboliczne: _____________________________________________________________Tetydahistoria: _________________________________________________________________________________________________________________________________________________________znaczenie symboliczne: ____________________________________________________________Jokastahistoria: ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________znaczenie symboliczne: ______________________________________________________________Wypisz słowa klucze pasujące do tych wszystkich obrazów cierpiącego przykład dzieła literackiego zawierającego motyw cierpiącego rodzica i odpowiedz na literackie: Bohaterowie? Przyczyna cierpienia? Czy cierpienie w tym dziele przypomina któryś z motywów mitologicznych? Dlaczego?____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Nawigacja wpisu
Mnożenie i dzielenie w zakresie 100 - ZdobywcyWiedzy.pl. Tryb gość - ćwiczenia ograniczone czasowo. Zarejestruj bezpłatne konto , żeby mieć dostęp do wielu ćwiczeń w pełnej wersji. Edukacja matematyczna 3 klasa SP ⭐️ Mnożenie i dzielenie do 100 ️ Karty pracy do druku ️ Do użycia osobno lub z quizami online ️ Sprawdź!
Załącznik nr 2 KARTA PRACY UCZNIA Opracowanie – ADAM MICKIEWICZ „DZIADY” CZ. II Grażyna Chwieduk Czynności magiczne Guślarza Rodzaj ducha Kara Wina O co prosi duch? Co otrzymuje duch? Nauka moralna wypowiadana przez zjawę i chór Zapala garść kądzieli. Duchy lekkie Aniołki Rózia i Józio Rodzeństwo Dręczy je nuda i trwoga. Mają zamkniętą drogę do nieba. Życie bez smutku, cierpienia i zmartwień. Dwa ziarnka gorczycy. Dwa ziarnka gorczycy. „Kto nie doznał goryczy ni razu, Ten nie dozna słodyczy w niebie.” Zapala wódkę w kotle. Duchy najcięższe - Widmo Pan z dworu Błąka się wiecznie po ziemi. Cierpi wieczny głód i pragnienie. Odmówił głodnemu i skazał go na chłostę. Przez niego kobieta z dzieckiem zamarzła na drodze. Wody miarkę. Dwa ziarnka pszenicy. Prosi chociaż o piekło. Jadło, lecz ptaki nocne wszystko mu odbierają. „Bo kto nie był ni razu człowiekiem, Temu człowiek nic nie pomoże.” Zapala święcone ziele. Duchy pośrednie - Dziewczyna Pasterka Zosia Nie może wzbić się pod niebiosa ani dotknąć ziemi. Odczuwa wielką samotność. Drwiła ze wszystkich zalotników. Taniec z młodzieńcami. Obietnicę, iż za dwa lata stanie na niebieskim progu. „Kto nie dotknął ziemi ni razu, Ten nigdy nie może być w niebie.” Propozycje prac pisemnych: Moje spotkanie z duchem – opowiadanie z użyciem dialogu. Opowieść o winie i karze. Czy prawdy zawarte w „Dziadach” cz. II A. Mickiewicza mogą być przydatne współczesnemu człowiekowi?
. 388 15 50 315 240 109 184 332
karty pracy do zbrodni i kary odpowiedzi
